Hepimizin en kıymetlileri elbette ki çocuklarımız. Onların mutlulukları bizim mutluluğumuz. Mutlulukla çok ilişkili olan akademik başarı ise aslında ebeveynlerle çok alakalı. Akademik başarıyı etkileyen faktörler arasında tabi ki çocuğun ders çalışma alışkanlığı, akademik olarak desteklenmesi vardır. Ancak çok önemli ve bebeklik dönemini de kapsayan birkaç etmenden bahsedeceğim. Bunlar:
Vücutlarının tamamını çalıştırma.
Bebekler hiç yüzüstü yatırılmazlarsa emekleme gibi bazı kaba motor becerilerinde gecikmeler hatta belki hiç deneyimlemeyeceklerdir. Emekleme hareketi (kol ve bacakların çapraz olarak kullanılması) daha sonraki öğrenmeler için çok gereklidir. Çünkü beynin iki yarısı arasındaki bağlantıların gelişmesine yardım eder.
Bebeklere yüzükoyun ve sırtüstü yatma imkanı verin ( ama uyurken sırtüstü yatırın)
Küçük çocuklara hem içerde hem dışarda koşmaları ve oynamaları için güvenli mekanlar yaratın.
Bebeklik döneminde kullanılan dil.
Ebeveynlerin bebekleriyle konuşurken kendiliğinden kullandıkları abartılı ve müzikal konuşmanın (melodik konuşma) kullanımı çocuğun dilin ana seslerini ayırt etmesini sağlar. Bu da çocukların konuşmayı öğrenmeleri ve okumayı öğrenmeleri açısından önemlidir. Aynı şekilde çocuklara söylenen ninniler ve çocuk şarkıları okuma- yazmanın temelini sağlar. Okul çağına gelen çocuklar konuşma seslerini ayırt etmekte zorlanıyorlarsa okumayı öğrenme açısından yaşıtlarına oranla daha az donanımlı olacaklardır.
Çocuk şarkıları ve ninniler söyleyin.
Ezberden tekerlemeler okuyun.
Mümkünse çocuğunuzun yüzünün size dönük olacağı bir bebek arabası kullanın.
Beslenme
Almanya’da beyin araştırmaları ve öğrenme konulu uluslararası bir sempozyumda katılımcılara verilen mesaj: ‘çocuklarımızın beslenme düzenine dikkat etmezsek, gelecekte öğrenme sorunlarıyla yakından ilgisi olan beyin dejenerasyonuyla karşı karşıya kalınabileceği.’ olmuştur.
Evde abur cuburların bulundurmayın, ödül veya ceza olarak da kullanmayın.
Trans yağlardan uzak durun.
Çocukların omega 3(yağlı balıklar, keten yağı/bezir yağı) ve omega 6 (hayvansal yağlar, kabuklu yemişle,, bitkisel yağlar) almalarına dikkat edin.
Önerilmektedir
Uyku
Avustralya Uyku Derneği uyku uzmanı Gillian Nixon, okul çocuklarının yaşadıkları odaklanma ve davranış sorunlarını doğrudan uyku eksikliğine bağlamaktadır.
İyi bir uyku vakti düzeni, uykuya geçiş için rahatlatıcı bir alışkanlık kazandırılmalı. Çocukların uyku ihtiyaçlarını yeteri kadar karşılamaları sağlanmalı.
Bebekler(3- 11 ay) 14-15 saat ( 24 saatte)
Yeni yürümeye başlayan çocuklar(12- 35 ay) 12- 14 saat
Okul öncesi ( 3-6 yaş) 11- 13 saat
İlkokul (7-11 yaş) 10-11 saat
Doğa etkinliklerine zaman ayırma
Kapalı mekan aktivitelerinden ziyade açık havada geçirilen zamanda rahatlamanın daha fazla olduğu saptanmıştır. Araştırmalar; asfalt kaplı ya da yeşil olmayan dış mekanların dikkat bozukluğunu artırdığını göstermektedir.
Çocuğunuzun ve arkadaşının dışarıda oynayabileceği güvenli yerler arayın.
Hafta sonu gibi tatil günlerinizde açık havada yapılan etkinlikler tercih ediniz.
Bu yazıda Sue Palmer’in yazmış olduğu ‘Zehirlenen Çocukluk ‘ adlı kitaptan faydalanılmıştır.
Yazıyı ilgiyle okumuş olmanızı ve fayda sağlamanızı temenni ederim…
Leman KAYA
Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Öğretmeni
Özel Eğitim Uzmanı
Özel Şirince Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi